سردرد دردی است که اکثر ما آن را تجربه کرده ایم؛ ولی کمتر کسی به دنبال پیدا کردن دلیل اصلی و درمان آن می رود. اکثر افراد سعی می کنند با مصرف خودسرانه مسکن ها، این درد را موقتاً ساکت کنند.
دلایل ایجاد سردرد
در واقع سردرد یکی از شایعترین دلایل استفاده از داروهای OTC مانند پاراستامول (استامینوفن)، آسپرین و دیگر داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن، ناپروکسن و دیکلوفناک است. این در حالیست که استفاده بیرویه این داروها با خطرات خاص همراه است.
به عنوان مثال پاراستامول (استامینوفن) ممکن است به کبد آسیب برساند، آسپیرین با افزایش خطر خونریزی دستگاه گوارش همراه بوده و NSAID ها باید با احتیاط در بیماران مبتلا به بیماری قلبی عروقی یا اختلال در کبد و کلیه مورد استفاده قرار گیرد.
تخمین زده می شود که دو سوم افراد در طول زندگی خود دچار سردرد می شوند که 14 تا 16 درصد از آنها مبتلا به میگرن هستند. درواقع می توانیم بگوییم سردرد به بخشی از زندگی روزمره مردم تبدیل شده است. با اینحال کمتر کسی به خاطر این درد به پزشک مراجعه می کند. یکی از دلایل این مسئله ممکن است این باشد که سردرد علت های مختلفی دارد که بیشتر آنها موقتی بوده و نگران کننده نیستند.
اما اگر سردرد شما به حالت مزمن بوده به طوریکه بیشتر روزهای هفته با آن دست و پنجه نرم می کنید بهتر است آن را جدی بگیرید چرا که ممکن است نشانه یک بیماری خطرناک باشد.
انواع سردرد
سردردها به چند دسته تقسیم می شوند.
سردردهای اولیه
این حالت در اثر مشکل در، دریافت حسگرهای دریافت کننده درد در مغز میباشد. در حقیقت این نمونه از سر درد دلیلی بر داشتن بیماری خاصی نیست.عواملی مانند مواد شیمایی داخل مغز، رگهای خونی خارج از جمجمه مغز و یاعضلات سر و گردن می توانند بر سردرد شما تاثیر بگذارند. در بعضی از افراد وجود ژن باعث بروز این گونه از سردرد ها می شود. عوامل کلی سردرد شامل:
- سردرد خوشه ای میگرن
- سردرد کششی
به طور کلی نوع های دیگری از سردرد وجود دارد که عامل آن سردرد اولیه میباشد واین سردردها ویژگی های متمایز دارند. در حقیقت به این گونه سردردها، سردردهای اولیه گفته می شود.
سردرد مزمن
به سردردی که حداقل ۱۵ روز یا بیشتر به مدت حداقل ۱ الی ۳ ماه متوالی اتفاق می افتد، سردرد مزمن روزانه گفته می شود. این سردردهای ناگهانی، معمولا در افراد بدون سابقه سردرد ایجاد می شود و به دو دسته طولانی مدت و کوتاه مدت تقسیم می شود. نوع طولانی مدت آن بیش از چهار ساعت طول می کشد.اگر سردرد روزانه مزمن دارید، احتمال ابتلا به افسردگی، اضطراب، اختلالات خواب و دیگر مشکلات روحی و جسمی در شما افزایش می یابد. سردرد مزمن سردرد در اثر ورزش سردرد در اثر عطسه بعضی از سردردها عوامل زندگی در آن موثر می باشد. مثلا مصرف الکل خصوصا شراب قرمز بعضی از غذاها ازجمله گوشت و نیترات در آن تغییر در روند خواب و کم خوابی استرس در بعضی از مواقع غذا نخوردن
سردرد ثانویه
این سردرد نوعی از سردرد می باشد که سنسورهای درد را در مغز فعال می کند. عوامل سر درد ثانویه سینوزیت حاد لخته خون ورم داخل مغز فعالیتهای غیر معمول رنگهای داخل مغز مشکلات اصلی در جمجمه سر خونریزی بیماریهای مادر زادی قلبی مشکلات دندان عفونت گوش آنفولانزا داروهایی که در درمان ناتوانیهای دیگر به کار می رود: مننژیت مصرف زیاد داروهای مسکن حملات ترسناک روحی سندرم پس از حمله قلبی احساس سنگینی فشار روی سر
انواع دیگر سردرد شامل: احساس سنگینی بر روی سر احساس یخ زدگی سردرد های برگشتی سردرد سینوسی در گیر شدن نخاع
سردرد روزانه
متاسفانه علل بسیاری از سردردهای مزمن روزانه به خوبی قابل تشخیص نیست. اما با توجه به فشارهای عصبی و استرس های زندگی روزمره انسانها و تاثیر آن بر روی سلامت جسمی و روحی افراد، علت سردردهای روزانه در تعداد زیادی از افراد همین موضوع می باشد.
موارد و شرایطی که ممکن است باعث ایجاد سردرد مزمن روزانه شوند عبارتند از:
- التهاب یا سایر مشکلات عروق خونی در مغز و در اطراف آن، از جمله سکته مغزی
- انواع عفونت ها، از جمله مننژیت
- فشار داخل جمجمه که بیش از حد زیاد یا خیلی کم است
- تومور مغزی
- آسیب تروماتیک مغز
چه سردردهایی نگران کننده اند؟
در ادامه به سردردها و علائمی اشاره می کنیم که در صورت مشاهده آنها باید هرچه سریعتر به پزشک متخصص مراجعه کنید. چرا که این علائم هشداردهنده بوده و ممکن است خطرناک باشند.
- سردرد شدید مداوم که در طول چند ثانیه یا چند دقیقه به حداکثر شدت می رسد
- سردرد با تشنج
- تاری دید
- سردردهایی که بعد از سن ۵۰ سالگی به وجود میآیند
- ایجاد یک تغییر اساسی در الگوی معمول سردردهایتان
- دردی که با حرکت یا سرفه تشدید میشود
- سردردهایی که همراه با قرمزی و درد چشم اتفاق میافتند
- سردردهای همراه با درد و فشار در ناحیهی شقیقه
- سردرد بعد از ضربه به سر
- سردردهایی که مانع فعالیتهای روزمره میشوند
- سردردهای ناگهانی، خصوصا مواردی که شما را از خواب بیدار میکنند
- سردرد در کسانی که سرطان یا مشکلات سیستم ایمنی دارند
همانطور که در ابتدای این مطلب عنوان شد سردرد در بسیاری از موارد خوش خیم و موقتی بوده و با یک درمان بسیار ساده رفع می شود اما توصیه می کنیم در موارد وخیم بهتر است درمان های جدی توسط پزشک دنبال شود. بیشتر سردردها به دلیل وجود بیماری و یا ناراحتی نیستند، ولی بعضی ها به درمان سریع نیاز دارند زیرا عواقب بدی برای سلامتی فرد می توانند داشته باشند.