فشار خون چیست ؟

فشار خون چیست ؟
اندازه گیری فشارخون یکی از مهم ترین معایناتی است که تمام افراد باید به طور دوره ای نسبت به انجام آن اقدام کنند. اما فشار خون چیست و چرا ایجاد می شود؟

تعریف فشارخون

برای اینکه خون در شریان های اعضای بدن جاری شود و مواد غذایی را به اعضای مختلف بدن برساند، نیاز به نیرویی دارد که این نیرو فشارخون (به انگلیسی: Blood pressure ) نام دارد و مولد آن قلب است.

فشارخون به دوعامل بستگی دارد: یکی برون ده قلب است یعنی مقدار خونی که در هر دقیقه به وسیله قلب به درون آئورت پمپ می شود و عامل دیگر مقاومت رگ است یعنی مقاومتی که بر سر راه خروج خون از قلب در رگ ها وجود دارد.

از جمله عواملی که فشارخون را تحت تاثیر قرار می دهند عبارتند از: وضعیت بدن، فعالیت مغز، فعالیت گوارشی، فعالیت عضلانی، تحریکات عصبی، تحریکات دردناک، مثانه پر، عوامل محیطی مثل دمای هوا و میزان صدا، مصرف دخانیات، الکل و قهوه و دارو می باشد.

برای اندازه گیری فشار خون می توانید از فشارسنج دیجیتال مچی استفاده کنید.


انواع فشار خون

فشارخون را در شریان بازویی اندازه می گیرند و در هر فرد فشارخون در دو سطح حداکثر و حداقل اندازه گیری می شود. در زمانی که قلب منقبض می شود فشارخون به حداکثر مقدار خود می رسد این سطح را فشار ماکزیمم یا فشار سیستولی می نامند. سطح مینیمم یا فشار دیاستولی در زمان استراحت قلب که فشارخون به حداقل مقدار خود می رسد این سطح را دیاستولی می نامند.

هر دو سطح فشارخون به صورت دوعدد در کنار هم یا به صورت کسر بر حسب mmHg نشان داده می شود، مثلا 120/80 که عدد بزرگتر 120 معادل فشار ماکزیمم  و عدد کوچکتر 80 معادل فشار مینیمم است.

  • فشارخون مطلوب: فشار ماکزیمم کمتر از120 mmHg و فشار مینیمم کمتر از 80mmHg
  • فشارخون طبیعی: فشار ماکزیمم کمتر از 130 mmHg و فشار مینیمم کمتر از 85 mmHg
  • فشارخون کمی بالاتر از طبیعی: فشار ماکزیمم بین 130 تا 140 mmHg یا فشار مینیمم بین 85 تا 90 mmHg
  • فشارخون بالا: فشار ماکزیمم 140 mmHg و بیشتر یا فشار مینیمم 90 mmHg و بیشتر

چرا فشار خون با mmHg اندازه گیری می شود؟

مخفف mm Hg به معنی میلی متر جیوه است , چرا جیوه؟ جیوه در اولین فشار سنج های دقیق مورد استفاده قرار گرفت و همچنان به عنوان واحد استاندارد اندازه گیری فشار در پزشکی استفاده می شود. 

بهترین مدل های بالش طبی برای داشتن خوابی راحت.


کدام نوع فشار خون مهمتر است؟

اصولا فشار خون سیستولیک (عدد دوم) مهمتر از فشار خون دیاستولیک (عدد اول) است، زیرا از طریق کنترل و درمان فشار خون بالا می توان مانع از حمله ی قلبی و ... شد. به عنوان مثال بین دو فشار خون 80/160 و 90/150 مورد اول خطرناک تر است. زیرا عدد دوم (160 و 150) فشار سیستولیک است که هرچه کمتر یاشد بهتر است، عدد اول نیز(80 و 90) فشار دیاستولیک است که فقط باید به سطح طبیعی نزدیک باشد، تا خطری بیمار را تهدید نکند.

چه زمانی فشار خون پایین اهمیت پیدا می کند؟

در برخی شرایط فشار دیاستولیک نیز اهمیت پیدا می کند. به طور مثال در افراد جوان و پایین تر از 40 سال که احتمال ابتلا به سکته ی مغزی و .. کمتر است و اصولا فشار سیستولیک آنها پایین می باشد و اطلاعات لازم برای پی بردن به خطرات احتمالی محدود می باشد، لذا می توان از طریق اندازه گیری فشار دیاستولیک می توانیم از مشکلات بعدی فشار خون پایین جلوگیری کنیم. مثلا بین دو فشار خون 120/180 و 100/180 مورد اول خطرناک تر می باشد. یعنی وقتی که فشار دیاستولیک بسیار بالا می باشد، این نوع فشار اهمیت پیدا می کند.

وقتی یک بیمار می گوید فشار من بالا است منظور او چه فشاری است؟ اصولا اگر سن آن شخص 40 یا بیشتر باشد، منظور او فشار سیستولیک است، در غیر این صورت در افراد جوان فشار دیاستولیک مهم تر است.

آیا فشار خون بالا خطرناک است؟

فشار خون بالا همواره تمامی افراد را تهدید می کند. از آنجا که فشار خون بالا نشانه و علائم خاصی ندارد، افراد بطور عادی نمی توانند، پی به وجود آن ببرند. لذا زمانی که متوجه این مسئله می شوند، ممکن است خیلی دیر شده باشد و فشار خون بالا موجب آسیب رساندن به عروق خونی شده باشد که این مسئله خود منجر به حمله ی قلبی، سکته ی مغزی و بیماری های کلیوی می شود. لذا همواره باید سطح فشار خون خودر را چک کرده تا در صورت وجود هر مشکلی، درمان را شروع کنید.


دستگاه اندازه گیری فشارخون

دستگاه اندازه گیری فشارخون یک وسیله ضروری در تشخیص پزشکی است. دستگاه فشار سنج انواع مختلفی دارد. از جمله انواع فشارسنج جیوه ای، فشارسنج عقربه ای و فشارسنج اتوماتیک

قبل از اندازه گیری فشارخون رعایت موارد زیر ضرورت دارد:

1. حداقل نیم ساعت قبل از اندازه گیری فشارخون، فرد معاینه شونده باید فعالیت شدید نداشته باشد؛ غذای سنگین، قهوه، الکل، دارو و نوشیدنی های محرک مصرف نکرده باشد و سیگار نکشیده باشد. ضمناً فرد نباید مدت طولانی (بیش از 14ساعت) ناشتا باشد.

2. 5 دقیقه قبل از اندازه گیری فشارخون، فرد معاینه شونده باید استراحت کامل داشته باشد.

3. لباس فرد معاینه شونده باید سبک آستین های لباس به اندازه کافی گشاد باشد تا وقتی آستین بالا زده می شود روی بازو فشار وارد نکند، اگر آستین تنگ باشد و روی بازو فشار آورد باید لباس را درآورد. آستین تنگ باعث اعمال فشار روی سرخرگ بازویی شده و در نتیجه به طور کاذب فشارخون پایین تر از آنچه هست خوانده می شود.

4. در افراد پیر فشارخون باید در هر دو دست اندازه گیری شود، اگر فشارخون در هر دو بازو متفاوت بود، میزان فشارخون بالاتر را انتخاب می کنیم.

5. در خانم های باردار فشارخون را در حالت نشسته یا به صورت دراز کشیده به پهلوی چپ اندازه گیری کنید.

6. از گفتگوهای مهیج و شوخی با فردی که فشارخون او اندازه گیری می شود باید خودداری شود.

نحوه اندازه گیری فشارخون با دستگاه های دیجیتالی

کاف را دور بازوی چپ فرد ببندید نباید خیلی محکم یا خیلی شل به دور بازو بسته شود (در فشار سنج دیجیتال بازویی). لبه ی تحتانی بازوبند باید 2 الی 3 سانتی متر بالا تر از چین آرنج (گودی بین ساعد و بازو ) باشد و لوله لاستیکی آن روی شریان بازویی قرار گرفته باشد و اینکه نباید تا شود یا زیر بازو گیر کند . فشار سنج مچی را باید 2 الی 3 سانتی متر بالا تر از مچ دست چپ ببندید و دستگاه باید روی شریان رادیال مچ قرار گرفته باشد .

 

محصولات مرتبط
مجله سلامتی

نظرات کاربران شما هم می توانید درمورد این مطلب نظر بدهید