برای این که بدانید سندروم سروتونین چیست، ابتدا باید با هورمون سروتونین آشنا شوید. به هورمونی که میزان آن در خون، در خلق و خوی افراد تاثیر می‌گذارد و توسط خود بدن تولید می‌شود سروتونین می‌گویند. اسم دیگر سروتونین هورمون شادی است و وجود آن در بدن سبب جلوگیری از افسردگی، تنظیم شادی، جلوگیری از احساس اضطراب و کاهش استرس، افزایش تمرکز، اشتها و میل جنسی می‌شود. این ماده شیمیایی در بدن برای ایجاد ارتباط میان سلول‌های مغز و سایر سلول های سیستم عصبی تولید می‌شود. بیشتر شدن این ماده در مغز باعث به‌وجود آمدن فعالیت‌های غیر طبیعی در سلول‌های عصبی می‌شود و منجر به علایم و نشانه‌های خطرناک بیماری سندروم سروتونین یا مسمومیت سروتونین می‌شود.
سندروم سروتونین
عارضه‌ای که به دلیل بالا رفتن میزان تولید ماده شیمیایی سروتونین در بدن به وجود آید را سندروم سروتونین می‌گویند.
عوامل سندروم سروتونین چیست؟
سندروم سرتونین اغلب اوقات زمانیکه شما تحت درمان هستید و از داروهایی استفاده میکنید که موجب افزایش میزان سرتونین در بدن شما می شود روی می دهد، یکی از این داروها، داروی ضد افسردگی است که باعث بالا رفتن سرتونین در خون می شوند. بزرگترین فاکتور ریسکی که باعث بوجود آمدن این سندروم می شود، اینست که شما همزمان در حال استفاده از چند داروی همزمان هستید که هر کدام از این داروها بروی میزان سرتونین در خون تاثیر می گذارند. تاثیر گذارترین این داروها، داروهای تجویز شده برای افسردگی است. سایر دارو ها که نیاز به نسخه پزشک ندارند، هم می توانند بروی سرتونین تاثیر بگذارند.
برخی از داروهای غیر مجاز و مواد مخدر مانند کوکایین، ال اس دی و مکمل های غذایی مانند جینگ سینگ، مخصوصا زمانی که با داروهای ضد افسردگی ترکیب شوند، به سندروم سرتونین منجر می شوند. سازمان غذا و دارو امریکا، اخیرا از تولید کننده گان دارو خواسته است که بروی دارو هایی که منجر به افزایش سرتونین در بدن می شوند برچسب هشدار دهنده بچسبانند. اگر راجع به دارویی که مصرف می کنید مطمئن نیستید، قبل از قطع کردن دارو، اول دقیقا برچسب روی دارو را مطالعه کنید و سپس با پزشک متخصص مشاوره کنید. از دیگر عوامل سندروم سروتونین معمولا مصرف داروهای خاص با دوز بالا است.
نشانه های سندروم سروتونین
علائم سندروم سرتونین معمولا در ساعات اولیه‌ی استفاده از داروهای جدید که بر روی میزان سرتونین تاثیر می‌گذارند و یا افزایش میزان مصرف دارویی که استفاده می‌نید، پدیدار می‌شود. این علایم گاهی خفیف و گاهی شدید هستند. نشانه ها شامل موارد زیر می‌باشد:
- گیجی
- بی تابی
- تغییر سایز و گشاد شدن مردمک چشم‌ها
- سردرد
- تغییر فشارخون و یا دمای بدن
- حالت تهوع و استفراغ
- اسهال
- تپش سریع قلب
- لرز کردن
- تعریق زیاد
- لرزش عضلات
در موارد شدید این سندروم می‌تواند تهدید جدی برای سلامتی باشد و حتی در بعضی موارد ممکن است منجر به مرگ شود. پس اگر شاهد هر یک از علائم زیر بودید، سریعا به دکتر مراجعه کنید.
- تب شدید
- تپش قلب نامنظم
- بیهوشی
- تشنج
تشخیص سندروم سروتونین
برای تشخیص این بیماری شما باید از آزمایشاتی که توسط پزشک متخصص به شما داده می‌شود، استفاده کنید. تنها با یک آزمایش نمی‌توان این بیماری را تشخیص داد. زمانی که به پزشک مراجعه می کنید، از شما راجع به سابقه خانوادگی، داروها و مکمل‌هایی که استفاده میکنید، سوال می‌شود و در نهایت با انجام تست های فیزیکی و سایر آزمایشات از ابتلا به این بیماری اطمینان حاصل خواهید کرد. نشانه‌های سندروم سرتونین در برخی موارد شباهت زیادی به سایر بیماری‌ها دارد.
روش درمان بیماری سندروم سروتونین
درمان این بیماری بسته به شدت علائم سندروم سروتونین زمان‌بر است؛ البته گاهی نیز علائم این بیماری تنها با مراجعه به پزشک و قطع مصرف دارویی رفع می‌شود، اما اگر سندروم سروتونین شدید دارید ممکن است به دوره درمانی فشرده‌ای در بیمارستان نیاز داشته باشید.
از روش‌های درمان این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- قطع مصرف داروهای در حال استفاده
- شل کننده عضلانی برای کنترل بی‌قراری ها
- استفاده از سیپروهپتادین برای جلوگیری از تولید سروتونین
- اسمولول یا نیتروپروساید برای کنترل ضربان قلب و فشار خون
جمع بندی
همانطور که مطالعه کردید، در این مقاله در مورد هورمون سروتونین و بیماری سندروم سروتونین صحبت کردیم و به بررسی نشانه‌های مسمومیت سروتونین پرداختیم. به خاطر داشته باشید که در موارد شدید این علائم (تب شدید، بیهوشی، تشنج و تپش قلب نامنظم) حتما به پزشک مراجعه کنید.
