انتخاب دستگاه مناسب
قبل از این که اقدام به خرید نمایید خوب است که آن را امتحان کنید.
مشخصات و ویژگی های تشک های زخم بستر
محصولات زخم بستر فشار را به روش های مختلفی از جمله مطابقت، جذب رطوبت و کاهش نیروی برشی، پخش می کنند. محصولات زخم بستر ویژگی های زیر را دارا می باشند.
پایداری و ثبات
بیمارانی که به سختی می توانند تعادل خود را روی ویلچر حفظ کنند ممکن است روی بالشتک هایی که منطبق به بدن می شوند احساس ناامنی کنند. هنگامی که بیماران بدن خود را روی صندلی جا به جا می کند، بالشتک نیز همراه او حرکت می کند.
انطباق
محصولاتی که از آب، هوا، ژل و سطح حبابی درست شده اند، با حرکات و شکل بدن انطباق می یابند.
فشار تحتانی
اگر بالشتک یا تشک خیلی نرم یا خیلی نازک باشد ممکن است فشرده شده و باعث تماس پوست با سطح زیرین می شود که دیگر خاصیت خود را ندارد. نیروی برشی بالشتک ها و تشک هایی که سطح بالن مانند یا تخم مرغی دارند می توانند با حرکت بدن جابه جا شوند که باعث کاهش فشار در سطح خارجی پوست می شود.
بالشتک هایی که سرازیر هستند و به سمت بالا شیب دارند احتمال سر خوردن بیماران را کاهش می دهند و در نتیجه نیروی برشی کاهش می یابد. گرما همچنان که حرارت افزایش می یابد احتمال گسترش زخم بستر بیش تر می شود. آب و ژل به هدایت بیش تر گرما به خارج کمک می کند. ژل ممکن است برای بعضی از بیماران خیلی سرد باشد به نحوی که باعث کاهش متابولیسم سلول های تشکیل دهنده پوست شود که در نتیجه اکسیژن رسانی به پوست کاهش می یابد. بالشتک ها و تشک هایی که حباب دارند بهتر است برای بیمارانی که بدن آن ها خیلی گرم می شود و هوا نمی تواند جابه جا شود، استفاده نشوند.این تشک ها و بالشتک ها برای بیمارانی مناسب است که احساس سرما می کنند.
جذب رطوبت
رطوبت تولید شده بستگی به گرمای تولید شده دارد و رطوبت جذب شده بستگی به جنس کاور تشک یا بالشتک. رویه هایی که از نخ درست شده اند قابلیت جذب رطوبت را دارند. مواد نفوذ پذیر نسبت به بخار، مثل پلاتیلون (platilon) به هوا و بخار آب اجازه گردش می دهند که در نتیجه میزان عرق کردن به حداقل می رسد. آن ها عایق آب نیز می باشند که در صورت ریختن حجم زیادی از آب، تشک زیرین خشک باقی می ماند. مواد مصنوعی مثل نایلون و پلاستیک جاذب نیستند و باعث عرق کردن پوست می شوند. خواص ضد حریق بالشتک ها و تشک ها توسط مؤسسات استاندارد دستگاه های پزشکی در کند کردن آتش مورد آزمایش قرار می گیرند. این موضوع هنگامی اهمیت می یابد که بیمار نمی تواند خود را از روی ویلچر یا تشک جابه جا کند.
عایق آب بودن
تشک ها و بالشتک های عایق برای بیمارانی مناسب اند که مشکلات ادراری و خودداری دارند.
شستشو
بررسی کنید که آیا رویه بالشتک و تشک قابل شستشو و ضدعفونی باشد. نگهداری بعضی تشک ها و بالشتک ها نصب اولیه و یا نگهداری های ویژه نیاز دارند به نحوی که کاربر به تنهایی قادر به انجام آن ها نمی باشد. بهتر است وسیله ای انتخاب شود که نیاز به این گونه نگهداری ها نداشته باشد.
وزن قابل حمل بودن
برای آن دسته از بیمارانی که به طور مداوم نیاز به جابه جایی و حمل ویلچر دارند حائز اهمیت است. بعضی بالشتک ها که حاوی ژل و آب هستند سنگین بوده و به آسانی قابل حمل نیستند.
هزینه
تشک ها و بالشتک ها در قیمت هایی متفاوتی عرضه می شوند. معمولاً گران قیمت ها برای استفاده طولانی مدت و سلامت بیمار مناسب ترند. انواع بالشتک ها با جریان تناوبی هوا این ها از ردیف هایی از سلول های هوایی تشکیل شده اند که به طور متناوب با مدت زمان از پیش تعیین شده پر و خالی می شوند. به این شکل فشار در نقاط مختلف بدن به طور دائم تغییر می کند. در یک نقطه فشار به طور کامل برداشته می شود و در نقاط دیگر فشار مضاعف می گردد. پر و خالی شدن توسط یک پمپ صورت می گیرد که معمولا مدت زمان پر و خالی شدن قابل تنظیم است. بالشتک ها با جریان هوایی ثابت این بالشتک ها با هوا پر شده اند و معمولاً نیازمند نگهداری منظم هستند تا چک شود میزان حجم باد مناسب است. هوا در بالون ها و راه ها جریان می یابد. این بالون ها سطح تماس را افزایش داده و باعث پخش شدن فشار می شوند و حرارت و رطوبت را جذب می کنند. باید در نظر داشت که هوای ساکن، سطح ثابتی را برای بیمار فراهم می کند در نتیجه بیمار نیاز به جابه جایی دارد.
در این تشک ها می توان از ملحفه استفاده کرد اما بهتر است پلاستیکی نباشد زیرا مانع جریان یافتن هوا می شود. بعضی از این تشک ها به اندازه کافی سفت نیستند تا در مواقع اضطراری بتوان عمل احیا قلب (CPR) را انجام داد به همین علت دریچه ای جهت تخلیه سریع هوای تشک تعبیه شده است. تشک های حاوی مواد و هوا این تشک ها بیش تر در بیمارستان ها مورد استفاده قرار می گیرند تا در خانه. شبیه وان حمام طراحی شده اند به گونه ای که حجم زیادی از هوا به توده ای از مواد مثل دانه های سیلیکون دمیده می شود که باعث می شود این مواد همانند مایع عمل کنند. فشار هوا که متوقف می شود دانه ها مانند مواد جامد عمل می کنند و بیمار برای عملیات پزشکی آماده می شود. برای ورود و خروج بیمار از تخت ممکن است به بالابر نیاز باشد. تشک های حاوی آب این تشک ها نیز بیش تر برای مصارف بیمارستانی استفاده می شوند تا خانگی. در داخل آن ها از آب استفاده شده است که پیرامون آن را برای پایداری بیش تر با فوم پوشانده اند. سطح این تشک ها سرد است که باعث کاهش دمای سطح پوست می شود. به علت وجود مایع، وزن آن ها سنگین است و باید مکان مناسبی برای قراردادن آن ها انتخاب شود. به علت سیال بودن آب، برای جابه جایی بیمار بالابر توصیه می شود. محافظ مفاصل بعضی از بیماران ممکن است برای راحتی، حفاظت و کاهش فشار بر روی مفاصل از محافظ استفاده کنند. این وسایل ممکن است به فرم لایه نرمی که به دور آرنج یا پاشنه پا بسته می شود یا به شکل محافظی که انگشتان پا را فرا می گیرد، وجود داشته باشند. اطمینان حاصل کنید که این محافظ ها به بدن فشار وارد نمی کنند.
این وسایل انواع مختلفی دارند که به قرار زیر است:
– محافظ های پشمی مفاصل
– محافظ های پشمی انگشتان
– محافظ های فیبری پلی استر مفاصل
– محافظ های مفاصل حاوی آب و مایعات
– محافظ های مفاصل با پوشش فوم
– پوشش هایی برای محافظت از اندام مصنوعی و تجهیزات پیاده روی ویژگیهای یک تشک خوب بعضیها فکر میکنند پیشگیری و درمان بیماریها فقط با قرص و دارو امکان دارد و بقیه امور زندگی، اینکه کجا بروند، کجا نروند، چطور بخورند و چطور بخوابند، ربطی به بیماری و سلامتیشان ندارد، برای مثال گمان میکنند هرجا که شد و با هر وضعیتی که بخوابند، در سلامت آنها تاثیری ندارد.
آیا هرچه تشک سفتتر باشد، طبیتر است؟
البته فرورفتگی یکسانی که در اثر وزن بدن روی تشک ایجاد میشود، ممکن است باعث تشدید کمردرد در افراد حساس شود. ولی صرف اینکه تشک سفت به پیشگیری از کمردرد کمک میکند یا آن را از بین میبرد، موضوعی است که از لحاظ علمی اثبات نشده است. برای رفع این مشکل تشکهای اسفنجی هوشمند ساخته شده که میتواند درست متناسب با شکل بدن فرو برود و به این ترتیب از فشار نامتناسب روی کمر جلوگیری کند. نکتهای که در مورد سفتی تشک وجود دارد آن است که برای برخی افراد تشکهای سفت نه تنها طبی نیست، بلکه ضرر دارد. نمونه مهم، افراد مبتلا به دیابت هستند که چون مستعدند به زخمهایی موسوم به <زخم ناشی از فشار>، باید از واردشدن فشار زیاد و مستمر روی هر قسمت از بدن خود به شدت دوری کنند. (مثلا پاشنه پا در این افراد ممکن است دچار این نوع فشار مستمر و درنتیجه زخم ناشی از فشار بشود) به همین علت افراد مبتلا به دیابت هرگز نباید از تشکهای سفت استفاده کنند. همچنین افراد سالمند بهدلیل آنکه چربی زیر پوست کمتری دارند، نباید روی تشکهای سفت بخوابند. چربی زیر پوست بهعنوان یک بالشتک عمل میکند و نمیگذارد فشار زیادی – ناشی از وزن بدن – روی پوست وارد شود. وقتی مقدار این چربی کم شود و همینطور بهدلیل شکنندگی و حساسشدن پوست در سنین بالا، حتی فشار کمتر میتواند باعث آسیب پوست و زیر پوست شود. سالمندانی که مشکل حرکتی دارند و در موقع خوابیدن کمتر میتوانند جابهجا شوند و از این پهلو به آن پهلو بغلتند، باید کاملا متوجه این نکته باشند. <زخم بستر> مشکلی است که به همین ترتیب برای این افراد بهوجود میآید و متاسفانه اگر پیشگیری نشود، درمان آن به سختی ممکن خواهد بود. برای این منظور تشکهایی که به <تشک مواج> معروفند ساخته شده که علاوه بر آن حالت اسفنجی که گفتیم، میتوانند لرزههایی هم ایجاد کنند. این لرزهها تا حدودی کار همان حرکات طبیعی را برای عضلات انجام میدهند. یعنی نمیگذارند خون در آنها تجمع پیدا کند. چنین تشکهایی همینطور برای کسانی که در پاهایشان مشکل عروقی وجود دارد – مثل واریس – یا پاهایشان زود ورم میکند یا به کمردرد دچارند، میتواند تشکهای مطلوبی باشد. برخی انواع پیشرفتهتر این تشکها ممکن است علاوه بر ماساژهای آهسته و مداوم، کمی گرما هم تولید کنند که هم باعث آرامش بیشتر در حین خواب میشود و هم دردهای عضلانی و خستگیهای مفرط را تسکین میدهد.
تشک مناسب بالاخره چه جور تشکی است؟
غیر از نکاتی که گفته شد، شاید مفیدترین راه تشخیص یک تشک مناسب آن است که آن تشک مناسب شما باشد. یعنی در صورتی که بیماری خاصی ندارید، خودتان بهترین شخصی هستید که میتوانید تشک مناسب خود را انتخاب کنید: بنابراین دقت کنید وسعی کنید قبل از خرید، حتما انتخابتان را امتحان کرده باشید. با این حال همه مشکلات خواب، با تشک حل نخواهد شد. مشکلاتی مثل بیخوابی، خرخر موقع خواب، وقفههای تنفسی حین خواب یا برخی دردهای عضلانی با منشا ناشناخته هستند که تشکها نمیتوانند برای رفع آنها کمکی به شما بکنند. ولی توجه داشته باشید که ممکن است خواب ناکافی و نامناسب شما – مثلا زیاد خوابدیدن و یا نداشتن خواب عمیق، یا بیدارشدن و از خواب پریدن مکرر در طی شب – بهعلت تشک یا وضعیت خوابیدن نامناسبتان باشد پس هرچه سریعتر درباره آن فکر بکنید! تشک های مواج برقی: زخم های فشاری که با عنوان زخم بستر نیز شناخته می شوند در نتیجه ی کاهش جریان خون در بخش های استخوانی بدن مانند دنبالچه – پاشنه – سر و آرنج بوجود می آید. بیمارانی که مجبورند برای مدتی طولانی در بستر درمان باقی بمانند و قادر به تغییر موقعیتشان در بستر نیستند در صورتی که تدابیر لازم برایشان در نظر گرفته نشود مبتلا به زخم بستر خواهند شد. مطابق با شبکه ی تحقیقاتی آسیب های نخاعی زخم های بستر در رده های ۱(زخم بستر سطحی) تا ۴ (ایجاد عفونت و خطر مرگ) بسته به شدت آسیب وارده دسته بندی می شوند. استفاده از پدهای مواج برقی از بروز زخم بستر نوع ۱ جلوگیری کرده و قاعدتا مانع از پیشرفت زخم بستر به سطوح بالاتر می شود.